08 december 2022
RES-regio Noord-Veluwe vraagt versnelde uitbreiding stroomnet
Het elektriciteitsnet in Nederland moet versneld worden uitgebreid. Gemeenten in de Noord-Veluwe moeten ruimte krijgen om lokaal en regionaal oplossingen te realiseren. De regiogemeenten doen deze oproep na het bericht van TenneT dat de maximale capaciteit van het elektriciteitsnetwerk in Gelderland, Flevoland en Utrecht is bereikt. Dit bericht heeft grote gevolgen voor nieuwe bedrijven die zich in de regio willen vestigen. Ook groei en het verduurzamen van bestaande bedrijven loopt spaak. Net als woningbouwprojecten en tal van projecten die zijn bedoeld om de energietransitie voor elkaar te krijgen, komen onder druk te staan.
Transportschaarste
TenneT maakte op 17 november 2022 bekend dat er sprake is van transportschaarste in de provincies Gelderland, Flevoland en Utrecht. Er is meer vraag naar elektriciteit dan het hoogspanningsnet kan verwerken (de vraag is 4.700 Megawatt, terwijl er ruimte is voor maximaal 3.400 Megawatt). Het bericht van TenneT betekent dat er vanaf nu geen nieuwe elektriciteitsaanvragen voor grootverbruikers worden toegekend (> 3x80 Ampère) en dat zij op een wachtlijst worden geplaatst.
Ontlasten
TenneT wil bekijken of het net op piekmomenten kan worden ontlast. TenneT geeft partijen een vergoeding als zij op een ander moment elektriciteit willen afnemen van het net (bijvoorbeeld ’s-nachts of in het weekend). Zo kan de capaciteit op het stroomnet beter worden benut.
Ook bij het terug leveren van opgewekte elektriciteit blijft voorlopig sprake van transportschaarste. Bedrijven die hun dak willen benutten voor zonnepanelen of nieuwe zon- of windparken op land, kunnen hun stroom niet altijd terug leveren aan het net. Ook hiervoor geldt dat pieken op het net zoveel mogelijk moeten worden voorkomen. Dat kan door opgewekte elektriciteit op een ander moment terug te leveren aan het net.
Grote gevolgen
“De berichten van Tennet raken ons diep. Het heeft grote gevolgen voor de ruimtelijke opgaven in de regio Noord-Veluwe, zoals het bouwen van nieuwe woningen, het ontwikkelen van nieuwe en het verduurzamen van bestaande bedrijven en bedrijventerreinen. Het wordt ook erg moeilijk uitvoering te geven aan onze Regionale Energie Strategie (RES). Het besluit van TenneT betekent namelijk dat ook voor nieuwe zonne- en windparken vergunningverlening niet zinvol is als er geen zicht is op terug levering aan het elektriciteitsnet”, zegt wethouder Beerd Flier van de gemeente Oldebroek. Hij is in de regio Noord-Veluwe bestuurlijk verantwoordelijk voor de energietransitie.
Zorgvuldig in kaart brengen
“Het bericht van TenneT gaat over een groot gebied. De problematiek is complex. Daarom gaan we de komende tijd met de netbeheerders onderzoeken waar de problemen precies zitten in onze regio en onze gemeenten. Dit doen we lokaal én regionaal, omdat we via het elektriciteitsnet met elkaar verbonden zijn. We moeten daarom samen optrekken. Wel weten we dat we naar het hele energiesysteem moeten kijken en lokaal en regionaal stappen kunnen zetten. Vraag en aanbod moeten zoveel mogelijk bij elkaar worden gebracht”.
Smart Energy Hubs
Beerd Flier: “Wij vragen verantwoordelijke instanties om het stroomnet in Nederland versneld uit te breiden. Als dat niet gebeurt, gaat ons land op slot. Om het stroomnet versneld uit te breiden en slimmer te gebruiken, is samenwerking nodig tussen overheden, netbeheerders en ondernemers. Dat klinkt vanzelfsprekend, maar dat is het niet. In de regio Noord-Veluwe zoeken we samen naar oplossingen. Een belangrijke eerste stap in de goede richting is de ontwikkeling van Smart Energy Hubs. Hiermee wordt aanbod van energie gekoppeld aan de vraag naar energie. Soms is daarvoor ook tijdelijk opslag nodig of moet elektriciteit worden omgezet in een andere vorm van energie. Door dit lokaal te slim te organiseren – via een Smart Energy Hub - ontlasten we het hele elektriciteitsnet, waardoor meer capaciteit beschikbaar komt. Dit past ook bij de oproep van TenneT om meer aan ‘spitsmijden’ te doen.”
Noord-Veluwe als pilotregio
“Voor de ontwikkeling van Smart Energy Hubs is samenwerking en vertrouwen nodig én de mogelijkheid om hiermee te experimenteren. Soms staat wet- en regelgeving nu nog in de weg om de stappen te zetten die nodig zijn. We roepen minister Jetten van Klimaat en Energie dan ook op om daarin mee te denken. In de provincie Gelderland lopen enkele proefprojecten voor Smart Energy Hubs. Wij willen graag een versnelling, want de problemen zijn groot. Wij bieden ons daarom, bij voorkeur samen met de provincie Gelderland en de regionale netbeheerder Liander, aan om een pilotregio voor deze Smart Energy Hubs te worden. Wij zetten nu al stappen op verschillende bedrijventerreinen in de regio en willen graag meewerken aan het versneld beter benutten van de capaciteit van het stroomnet in onze regio”, aldus Beerd Flier.